10 april 1921: Onthulling monument voor gesneuvelde voetballers van Cercle Sportif
 |
| Foto: Stadsarchief Brugge – verzameling Brusselle-Traen |
Honderd jaar geleden, op 10 april 1921 werd aan het toenmalige voetbalveld van Cercle Sportif (Cercle Brugge) te Sint-Andries Brugge een monument ingehuldigd ter nagedachtenis van adjudant-vlieger en mitrailleur Dominique Baes en twintig andere leden van de vereniging die sneuvelden tijdens WO1.
 |
| © Google Earth |
Honderd jaar later is het monument er nog altijd, het kreeg een plaatsje aan het Jan Breydelstadion in Sint-Andries. Alleen, toen ik het probeerde te vinden met Google Earth vond ik het wat achteloos terug achter één of ander fastfood kraampje dichtbij de Cercle fanshop. Het monument is misschien wat op de achtergrond verdwenen en voor velen onder ons is Wereldoorlog 1 een ver-van-mijn-bed show. Toch hoop ik dat er nu en dan nog eens stil gestaan wordt bij de impact en het leed dat een dergelijke oorlog teweeg kan brengen. Daarom breng ik hieronder het verhaal van Dominique Baes wiens naam helemaal bovenaan de namenlijst op het monument staat:
 |
| © Nico Dewaele |
Dominique Baes werd op 3 februari 1893 in Brugge geboren en begon op zijn veertiende te voetballen bij Cercle Brugge. Hij was een polyvalent sportman die naast het voetbal ook uitblonk in roeien, schermen en turnen. In 1911 debuteerde hij in het eerste elftal van Cercle. In datzelfde jaar meldde hij zich als beroepsvrijwilliger en ook bij de nationale militaire voetbalploeg werd 'Piet', zoals men Baes ook wel eens noemde, een vaste waarde. Zijn echte doorbraak kwam er in het daarop volgende seizoen 1911-1912. Als rechtsachter scoorde hij zelfs 11 goals in 22 wedstrijden. Vooral op hoekschoppen was de boomlange Baes erg doelgericht en het hoeft dan ook niet gezegd dat hij bij het ontbreken van enkele titularissen ook soms als aanvaller in actie kwam. Dat seizoen werd Baes zelfs al geselecteerd voor de nationale ploeg en mocht hij debuteren tegen Frankrijk. Het bleef echter bij die éne interland. Toch verrassend, en ook weer niet, want Brussel lag voor die tijd natuurlijk ver van Brugge...
Bij het uitbreken van Wereldoorlog 1 werd (de ondertussen tot adjudant opgeklommen) Baes samen met zijn broers Omer en Louis opgeroepen om te gaan strijden aan de IJzervlakte. Al vroeg in de oorlog werd aan het front een soort van nationale afvaardiging gevormd met de beste voetballers onder de strijdende Belgische soldaten. De ploeg kreeg de naam Front Wanderers: 'zij die langs het front zwerven'. ‘Piet’ was natuurlijk één van de voorvechters van het eerste uur en speelde o.a. internationale wedstrijden in Italië, Engeland en Frankrijk.
In de zomer van 1918 werden schikkingen getroffen om met de Front Wanderers opnieuw een meerdaagse rondreis te maken in Engeland. Helaas sloeg in de nacht van 24 op 25 augustus 1918, enkele maanden voor de bevrijding, het noodlot keihard toe. Het officieel rapport had het over een Duits scherpschutter die Dominique in de buurt van het “Wieltje” (tussen Sint-Jan en Sint-Juliaan) te grazen nam. Hij kreeg een kogel in de rechterbil toen hij op weg was naar Gijverinkhove, waar een laatste training van de Front Wanderers zou doorgaan voor ze naar Engeland vertrokken. Baes werd eerst nog overgebracht naar het militair hospitaal in Beveren aan de IJzer, waar hij de dag daarop om 18h00 overleed.
In zijn boek 'Voetbalanecdoten' getuigt Front Wanderer en icoon van Club Brugge Hector 'Torten' Goetinck hoe hij de dood van zijn beste vriend 'Piet' Baes van dichtbij meemaakte: “We stonden klaar voor de oefenwedstrijd tegen het derde Linieregiment, toen zijn broer Kamiel met de fiets aangereden kwam en zei dat ‘Piet’ in het hospitaal te Beveren lag. Ik reed er dadelijk heen en toen ik in de barak kwam, deed de ziekenverzorgster me teken dat hij niet mocht spreken. De kogel had zijn dikke darm op acht plaatsen doorboord. Hij had een verlof van een maand op zak, gezien zijn verloofde uit Brugge langs Nederland in Engeland geraakt was. ‘Piet’ moest haar zien want hij ging met haar in het huwelijksbootje treden. Haar portret lag op zijn nachttafel, hij bekeek me toch zo droevig en betekenisvol in de ogen en dan naar dit portret. Ik drukte hem eens stevig in de hand en moest weg. ’s Anderendaags werd ik bij mijn commandant geroepen, die mij zei dat men uit Beveren getelefoneerd had en dat ik zo vlug mogelijk moest gaan omdat Baes me iets te zeggen had. Toen ik er aankwam was het te laat. Hij lag al in het dodenhuisje en ik had nog juist de tijd om de zevenentwintigjarige kerel te helpen kisten. Zelfs de grafdelver, die er iedere dag dozijnen kistte, was er door aangedaan. De dag nadien waren we met de meeste Front Wanderers verenigd aan zijn graf te Beveren. ‘Piet’ Baes was een joviale, oprechte sportmakker, steeds welgezind en een goed soldaat die als adjudant steeds het voorbeeld gaf aan zijn soldaten. Daags na zijn begrafenis vertrokken we op tournee naar Engeland, maar wij misten hem enorm!”
 |
| Links: 'Voetbalanecdoten' van Hector Goetinck Rechts: De Front Wanderers met onderaan links Hector Goetinck, op de rij erachter Dominique Baes met de hand op de schouder van zijn vriend. |
Op 10 april 1921 werd ter nagedachtenis aan Dominique Baes en de andere gesneuvelde voetballers van Cercle Brugge door de Front Wanderers een wedstrijd gespeeld tegen Cercle Brugge. Op deze gedenkdag werd ook het hierboven besproken monument ingehuldigd.
 |
| Berichtgeving van het ongeval in Le Patriote Illuistré van 24 april 1921 (krantenpagina uit eigen verzameling) |
 |
| Het bidprentje van Dominique Baes (dank aan de heer Dirk Claerhout uit Beveren aan de IJzer voor het ter beschikking stellen van de scan) |
Geen opmerkingen:
Een reactie posten